Theodor Geisel, bút danh Dr. Seuss, sáng tác The Cat in the Hat nhằm phần nào đáp lại bài báo trên tạp chí Life ngày 24 tháng 5 năm 1954 của John Hersey có tiêu đề "Tại sao học sinh lại sa lầy trong chữ R đầu tiên?[lower-alpha 1] Ủy ban địa phương làm sáng tỏ vấn đề quốc gia: Việc đọc".[2][3] Trong bài viết, Hersey phê bình sách giáo khoa vỡ lòng như kiểu Dick and Jane:

Trong lớp học, nam và nữ sinh phải dùng những cuốn sách với tranh minh họa vô vị mô tả cuộc sống bóng bẩy của những đứa trẻ khác... Tất cả đều là các cô cậu lịch lãm, sạch sẽ bất thường... Trong các hiệu sách, ai cũng có thể mua những cuốn sách tươi sáng hơn, sống động hơn với trẻ con và động vật kỳ lạ và tuyệt vời làm những điều tự nhiên, như phạm lỗi chẳng hạn... Hội đồng nhà trường cần đưa ra, các nhà xuất bản có thể làm tốt về sách vỡ lòng.[4]

Sau khi trình bày chi tiết nhiều vấn đề nan giải liên quan đến trình độ đọc của học sinh, Hersey hỏi ở cuối bài viết:

Tại sao [sách vỡ lòng] lại không thể có những bức tranh rộng mở hơn là thu hẹp sự phong phú liên tưởng mà trẻ em đưa ra cho những từ chúng minh họa — những bức vẽ giống như của các thiên tài có trí tưởng tượng tuyệt vời trong số các họa sĩ minh họa dành cho trẻ em, Tenniel, Howard Pyle, "Dr. Seuss", Walt Disney?[5]

Bài báo này thu hút sự chú ý của William Spaulding, người đã gặp Geisel trong chiến tranh và sau đó trở thành giám đốc mảng giáo dục của Houghton Mifflin.[6] Spaulding cũng đã đọc cuốn sách bán chạy nhất năm 1955 Why Johnny Can't Read?[lower-alpha 2] của Rudolf Flesch.[7] Giống như Hersey, Flesch chỉ trích sách vỡ lòng là nhàm chán và cách dạy đọc thông qua nhận diện mặt chữ hơn là ngữ âm.[8] Năm 1955, Spaulding mời Geisel đến ăn tối ở Boston và đề xuất ông sáng tác cuốn sách "dành cho trẻ em sáu và bảy tuổi đã nắm vững cách đọc cơ bản". Spaulding thách thức, "Hãy viết cho tôi một câu chuyện mà học sinh lớp một không thể đặt xuống!"[6]

Ở phía sau của Why Johnny Can't Read, Flesch đưa ra danh sách 72 từ mà trẻ nhỏ nên đọc được và Spaulding cũng cho Geisel một danh sách tương tự.[8] Về sau, Geisel kể với các nhà viết tiểu sử Judith và Neil Morgan rằng danh sách của Spaulding gồm 348 từ mà tất cả trẻ sáu tuổi nên biết và nhấn mạnh rằng sách chỉ nên giới hạn ở 225 từ vựng.[6] Tuy nhiên, theo Philip Nel, Geisel đã đưa ra những con số khác nhau trong các cuộc phỏng vấn từ năm 1964 đến năm 1969. Ông nói rằng có thể sử dụng 200-250 từ lấy trong danh sách 300-400 từ; cuốn sách cuối cùng đã gồm 236 từ khác nhau.[9][10]